کهکشان دانش

پریکلس، شاهزاده تایر

پریکلس، شاهزاده تایر، یک نمایشنامه ژاکوبین است که حداقل بخشی از آن توسط ویلیام شکسپیر نوشته شده است و علیرغم سوالاتی که در مورد نویسندگی آن وجود دارد، در نسخه های مدرن از آثار جمع آوری شده وی گنجانده شده است، اما این کتاب در فرست فولیو وجود ندارد. درحالیکه استدلال های مختلف تایید می کند که شکسپیر تنها نویسنده نمایشنامه است (به ویژه نسخه دلوچیو، و نسخه کمبریج هاموند)، ویراستاران مدرن معمولا قبول دارند که شکسپیر مسئولیت تقریبا نیمی از نمایشنامه (827 سطر) را بر عهده دارد، یعنی قسمت اصلی بعد از صحنه 9 که داستان پریکلس و مارینا را دنبال می کند.

مطالعات متنی جدید نشان می دهد که دو پرده اول از 835 سطر که جزییات بسیاری از سفرهای دریایی پریکلس را نشان می دهد توسط یک همکار نوشته شده است، که شواهد قوی نشان می دهند که وی جورج ویلکینز، نمایشنامه نویس و رساله نویس، بوده است.

ماخذ نمایشنامه

این نمایشنامه دو منبع برای طرح خود دارد. اولی اثری منظوم به نام کانفسیو آمانتیس (سال 1393) اثر جان گاور، شاعر انگلیسی قرن شانزدهم و معاصر جفری چاوسر است که داستان آپولونیوس از تایر را ارائه می دهد. منبع دوم نسخه نثر از داستان گاور، اثر لارنس تواین است، به نام الگوی ماجراهای دردناک که در سال 1567 چاپ و سپس در سال 1607 چاپ مجدد شد.

علاوه بر این اثر سومی نیز در ارتباط با این نمایش است، به نام ماجراهای دردناک پریکلس نوشته جورج ویلکینز که در سال 1608 منتشر شد. اما به نظر می رسد که این کتاب یک اقتباس نوآورانه از نمایشنامه است که با قطعه هایی از تواین به هم مرتبط شده است؛ بنابراین رمان ویلکینز از این نمایشنامه گرفته شده، نه اینکه نمایشنامه برگرفته از رمان ویلکینز باشد. ویلکینز یک کاندیدای آشکار برای نویسندگی مطالب نوشته نشده توسط شکسپیر در این نمایشنامه در دو پرده اول است. ویلکینز نمایشنامه های خود را با سبکی بسیار مشابه می نوشت، و هیچ کاندیدای بهتری نسبت به وی پیدا نشده است.

شخصیت های نمایش

گاور (Gower): به عنوان معرفی کننده نمایش

آنتیاکوس (Antiochus): شاه انطاکیه

دختر آنتیاکوس (The Daughter of Antiochus)

پریکلس (Pericles): شاهزاده تایر      

تائیسا (Thaisa): دختر سیمونیدز، همسر پریکلس

مارینا (Marina): دختر پریکلس و تائیسا

لیکوریدا (Lychorida): پرستار مارینا

کریمون (Cerimon): یک لرد و پزشک از افه سوس

دایانا (Diana): الهه

تالیارت (Thaliart): یک لرد از انطاکیه

هلیکانوس و اسکانس (Helicanus and Escanes): دو لرد از تایر

کلئون (Cleon): فرماندار تارسوس

دیونیزا (Dionyza): همسر کلئون

فیلوتن (Philoten): دختر کلئون و دیونیزا 

سیمونیدز (Simonides): شاه پنتاپولیس

فیلمون (Philemon): خدمتکار کریمون

لئونین (Leonine): خدمتکار دیونیزا

لیسیماکوس (Lysimachus): فرماندار مایتیلن

رییس گزمه های شهر (Marshal)

مالک مرد خانه فاسد

بولت (Boult): خدمتکار مالک خانه

مالک زن خانه فاسد

لردها، شوالیه ها، اشراف زادگان، دریانوردان، دزدان دریایی، ماهیگیران، و فرستادگان.

خلاصه ای از نمایشنامه

جان گاور هر پرده را با یک مقدمه معرفی می کند. این نمایش در دربار آنتیاکوس پادشاه انطاکیه آغاز می شود، کسی که ازدواج با دختر زیبایش را به هر مردی که جواب معمای وی را بدهد، پیشنهاد می دهد، اما کسانیکه شکست بخورند خواهند مرد.

من افعی نیستم، اما تغذیه می کنم

بر روی گوشت مادر که مرا به دنیا آورده است.

من به دنبال یک همسر می گردم، در این زحمت

آن مهربانی را در یک پدر پیدا کردم:

او پدر، پسر، و شوهری معتدل است؛

من مادر، همسر، و هنوز فرزند او هستم.

چگونه چنین چیزهایی ممکن است، و هنوز در دو،

همانطور که زندگی خواهید کرد، آن را حل کنید.

پریکلس، شاهزاده جوان و حاکم تایر در فنیسیا (لبنان)، معما را می شنود و فورا معنای آن را می فهمد: آنتیاکوس با دخترش درگیر رابطه ای محجورانه است. اگر این حقیقت را فاش کند، کشته می شود، و اگر پاسخ نادرست بدهد، باز هم کشته خواهد شد. پریکلس اشاره می کند که جواب را می داند، و زمان بیشتری برای تفکر می خواهد. آنتیاکوس به او چهل روز عطا می کند، و سپس قاتلی را به دنبالش می فرستد. در این حال، پریکلس با انزجار از شهر فرار می کند. پریکلس به تایر باز می گردد، جایی که دوست و مشاور معتمدش هلیکانوس به او توصیه می کند که شهر را ترک کند، زیرا مطمئنا پادشاه در تعقیب اوست. پریکلس هلیکانوس را به عنوان نایب السلطنه می گذارد و با کشتی به تارسوس، شهری که در محاصره قحطی است، می رود.

پریکلس سخاوتمند از کشتی خود به فرماندار شهر، کلئون و همسرش دیونیزا غلات می دهد تا مردم خود را نجات دهند. قحطی به پایان می رسد، و پس از تشکر فراوان کلئون و دیونیزا، پریکلس به راهش ادامه می دهد.

طوفانی کشتی پریکلس را ویران می کند و او را به سواحل پنتاپولیس می برد. او توسط گروهی از ماهیگیران فقیر نجات می یابد که به وی اطلاع می دهند که سیمونیدز، پادشاه پنتاپولیس، روز بعد مسابقه ای را برگزار می کند و برنده دست دختر وی تائیسا را برای ازدواج دریافت می کند. خوشبختانه، یکی از ماهیگیران لباس زره پوش پریکلس را در همان لحظه به ساحل می کشد، و شاهزاده تصمیم به ورود به مسابقه می گیرد. اگرچه تجهیزات او زنگ زده است، پریکلس مسابقه و دست تائیسا (که عمیقا به وی جذب شده است) را برای ازدواج می برد. سیمونیدز ابتدا درباره وصلت ابراز تردید می کند، اما به زودی به پریکلس علاقمند می شود و به آنها اجازه می دهد تا ازدواج کنند.

نامه ای که توسط اشراف ارسال شده، در پنتاپولیس به پریکلس می رسد، که تصمیم می گیرد به همراه تائیسا که باردار است به تایر بازگردد. باز هم طوفان در دریا رخ می دهد، و به نظر می رسد تائیسا هنگام مرگ، فرزندش مارینا را به دنیا می آورد. ملوانان اصرار دارند که بدن تائیسا را به منظور آرام کردن طوفان از کشتی به دریا اندازند. پریکلس با بی میلی موافقت می کند، و تصمیم می گیرد در تارسوس توقف کند، زیرا می ترسد که مارینا از طوفان جان سالم به در نبرد.

خوشبختانه، تابوت تائیسا در افه سوس در نزدیکی محل لرد کریمون پزشک، کسی که تائیسا را احیا می کند به ساحل می آید. با فکر اینکه پریکلس در طوفان جان خود را از دست داده، تائیسا در معبد دایانا کشیش می شود. پریکلس برای حکومت تایر عزیمت می کند، و مارینا را تحت مراقبت کلئون و دیونیزا قرار می دهد. مارینا بسیار زیباتر از فیلوتن، دختر کلئون و دیونیزا رشد می کند، بنابراین دیونیزا نقشه قتل مارینا را می کشد. نقشه هنگامی خنثی می شود که دزدان دریایی مارینا را می ربایند و سپس او را به یک خانه فاسد در مایتیلن می فروشند. در آنجا، مارینا ترتیبی می دهد تا پاکدامنی خود را با متقاعد کردن مردان به اینکه باید در جستجوی فضیلت باشند، حفظ کند. صاحب خانه نگران از اینکه او بازارشان را خراب می کند، وی را به عنوان معلم خصوصی به خانم های جوان محترم اجاره می دهد. مارینا به دلیل دانستن موسیقی و سایر سرگرمی های آراسته مشهور می شود.

در همین حال، پریکلس برای دختر خود به تارسوس باز می گردد. فرماندار و همسرش ادعا می کنند که او مرده است، در اندوه، پریکلس به دریا می رود.

سرگردانی های پریکلس او را به مایتیلن می آورد، جایی که فرماندار آن لیسیماکوس برای دلخوش کردن او، مارینا را به آنجا می آورد. آنها داستان های غم انگیز خود را با هم مقایسه می کنند و با خوشحالی می فهمند که پدر و دختر هستند. بعدا، الهه دایانا در رویای پریکلس ظاهر می شود و به او می گوید که به معبد بیاید، جایی که وی تائیسا را در آن پیدا می کند. کلئون و دیونیزا شرور هنگامیکه مردم آنها علیه جنایاتشان قیام می کنند، کشته می شوند. لیسیماکوس با مارینا ازدواج می کند.

درباره نمایشنامه

سردبیران نسخه های آکسفورد و آردن از پریکلس، ویلکینز را به عنوان همکار شکسپیر می پذیرند، و به پیوندهای سبکی بین این نمایشنامه و سبک ویلکینز استناد می کنند که در هیچ جای دیگری در آثار شکسپیر وجود ندارد. سردبیران کمبریج این مباحثه را رد می کنند، با بیان این ادعا که نمایشنامه کاملا توسط شکسپیر نوشته شده و از تمام چیزهایی عجیب آن می توان به عنوان یک سبک قدیمی متعارف دفاع کرد؛ با این حال آنها پیوندهای سبکی با آثار ویلکینز یا هر یک از مقالات علمی که عقاید مخالف را نشان می دهند، مطرح نمی کنند. اگر این نمایشنامه به صورت مشترک با ویلکینز نوشته شده یا توسط وی بازبینی شده بود، این امر از تاریخ بعدی پشتیبانی می کند، زیرا اعتقاد بر این است که دوران حرفه ای ویلکینز به عنوان نویسنده فقط در محدوده سال های 8-1606 بوده است.

چاپ مطبوعاتی دانشگاه آکسفورد در سال 1986 از آثار کامل و نسخه بعدی متعلق به آن شامل یک متن بازسازی شده از پریکلس است، که بخش هایی از رمان ویلکینز را با فرض اینکه آنها بر اساس نمایشنامه استوار شده است و نگارش گفتگوها دقیق تر است، اقتباس کرده است.

نقد و بررسی

واکنش انتقادی به این نمایشنامه بطور سنتی مختلط بوده است. در سال 1629، بن جانسون از واکنش های مشتاقانه مخاطبان به این نمایشنامه ابراز تاسف کرد. در سال 1660، با شروع استقرار مجدد هنگامیکه تئاترها دوباره افتتاح شده بودند، توماس بترتون نقش اصلی را در یک تولید جدید از پریکلس بازی کرد، که اولین تولید از هر یک از آثار شکسپیر در دوره جدید بود.

پس از جانسون و تا اواسط قرن بیستم، منتقدان چیز کمی برای دوست داشتن یا تمجید در این نمایش پیدا کردند. برای مثال، پژوهشگر قرن نوزدهم، ادوارد داودن، با متن در کشمکش بود و دریافت که نمایشنامه به عنوان یک کل، بطور غریبی غیر نمایشی است و کاملا فاقد یکپارچگی است. ماهیت اپیزودیک نمایشنامه همراه با شهوت پرستی در پرده چهارم، داودن را آزار می داد؛ زیرا چنین ویژگی هایی، ایده او درباره شکسپیر را با مشکل مواجه می کرد. داودن همچنین تیتوس آندرانیکوس را از مجموعه کتب کنار گذاشت زیرا این نمایشنامه متعلق به مکتب درام های خونین پیش از شکسپیر بود.

تی. اس. الیوت چیز بیشتری برای تحسین یافت، و درباره لحظه پیوستن پریکلس به دخترش گفت: به نظر من بهترین صحنه های بازشناسی در پرده پنجم است، که در آن پریکلس بسیار عالی است. این یک مثال کامل از دراماتیک فوق العاده، یک حرکت نمایشی از موجوداتی است که بیش از انسان هستند، یا بهتر، در پرتویی بیشتر از نور روز دیده می شوند.

کتاب شناسان جدید اوایل قرن بیستم، آلفرد دبلیو. پولارد، والتر ویلسون گرگ، و آر. بی. مک کرو توجه فزاینده ای به بررسی نسخه های قدیمی نمایشنامه های شکسپیر نشان دادند که قبل از فرست فولیو (سال 1623) منتشر شده بود. پریکلس در میان بدنام ترین نسخه ها بود. در نیمه دوم قرن بیستم، منتقدین شروع به دوست داشتن و لذت بردن از نمایش کردند.

پس از مقاله جان آرتوس در سال 1953 به نام "پریکلس شاهزاده تایر: مطالعه ای در کاربرد نمایشی روایت رمانتیک"، محققان شروع به یافتن شایستگی ها و جنبه های جالب در فن درام نویسی، داستان سرایی و کاربرد عجایب در این نمایشنامه کردند. و درحالیکه منتقدان متنی نمایشنامه در نیمه قرن گذشته به شدت در مورد اسلوب سرمقاله اختلاف نظر داشتند، تقریبا همه آنها، با شروع با اف. دی. هوینیگر با نسخه آردن 2 وی در سال 1963، نسبت به پریکلس بسیار علاقمند شدند.

هرولد بلوم گفت که نمایشنامه علیرغم مشکلاتش به خوبی روی صحنه می رود، و حتی نوشت: شاید به این دلیل که وی از تالیف دو پرده اول خودداری کرد، شکسپیر با تبدیل کردن سه پرده باقیمانده به رادیکال ترین تجربه تئاتری خود از زمان بلوغ هملت در سال 1601-1600 کار خود را جبران کرد.

ژاکوبین

دوران ژاکوبین به دوره ای در تاریخ انگلیس و اسکاتلند اشاره دارد که همزمان با سلطنت جیمز ششم اسکاتلند از سال 1567 تا سال 1625 است، کسی که تاج انگلیس را در سال 1603 به عنوان جیمز اول به ارث برد.

دوران ژاکوبین بعد از دوران الیزابت و قبل از دوران کارولین است. اصطلاح ژاکوبین اغلب برای سبک های ممتاز از معماری ژاکوبین، هنرهای تجسمی، هنرهای تزیینی و ادبیات به کار می رود که ویژگی های آن دوران را توصیف می کنند.

عکس 1- مارینا هنگام خواندن در مقابل پریکلس، اثر توماس استوتارد سال 1825

واژه نامه (فارسی و انگلیسی) 

پریکلس، شاهزاده تایر: Pericles, Prince of Tyre  

فرست فولیو: First Folio  

دلوچیو: DelVecchio 

نسخه کمبریج هاموند: Hammond's Cambridge edition  

جورج ویلکینز: George Wilkins    

کانفسیو آمانتیس: Confession Amantis 

جان گاور: John Gower 

جفری چاوسر: Geoffrey Chaucer

آپولونیوس از تایر: Apollonius of Tyre    

لارنس تواین: Lawrence Twine    

الگوی ماجراهای دردناک: The Pattern of Painful Adventures  

ماجراهای دردناک پریکلس: The Painful Adventures of Pericles    

انطاکیه: Antioch   

فنیسیا (لبنان): Phoenicia (Lebanon)    

تارسوس: Tarsus    

پنتاپولیس: Pentapolis    

افه سوس: Ephesus   

مایتیلن: Mytilene      

آردن: Arden 

بن جانسون: Ben Jonson    

توماس بترتون: Thomas Betterton   

ادوارد داودن: Edward Dowden    

تی. اس. الیوت: T. S. Eliot    

آلفرد دبلیو. پولارد: Alfred W. Pollard   

والتر ویلسون گرگ: Walter Wilson Greg    

آر. بی. مک کرو: R. B. McKerrow    

جان آرتوس: John Arthos   

پریکلس شاهزاده تایر: مطالعه ای در کاربرد نمایشی روایت رمانتیک:

Pericles, Prince of Tyre: A Study in the Dramatic Use of Romantic Narrative

اف. دی. هوینیگر: F. D. Hoeniger   

نسخه آردن 2: Arden 2 Edition   

هرولد بلوم: Harold Bloom   

ژاکوبین: Jacobean

دوران الیزابت: Elizabethan Era

دوران کارولین: Caroline Era

توماس استوتارد: Thomas Stothard 

ادیبانه

نویسنده و مترجم: سوزی دهقان 

برگرفته از: ویکیپدیا

کلیه مطالب کهکشان دانش توسط نویسندگان آن تهیه و ترجمه شده است.

استفاده از نام، مطالب و تصاویر این وبلاگ به هر صورت (حتی با ذکر منبع و لینک فعال) ممنوع است و موجب پیگرد قانونی خواهد شد.

برای خرید این کتاب از فروشگاه مبتکران از لینک زیر استفاده نمایید:

نمایشنامه پریکلس، شاهزاده تایر 

از محصولات بافتنی راورا بافت دیدن فرمایید:

ravrabaft@

پخش محصولات خوراکی ساویس فود: 

suavis.food@

کهکشان دانش تنها همین وبلاگ در سایت رزبلاگ و به آدرس superstring.rozblog.com است. هر سایت یا وبلاگ دیگری با نام کهکشان دانش یا superstring در سایر سایت ها و وبلاگ ها هیچ گونه ارتباطی با کهکشان دانش واقعی ندارد و نام، مطالب و تصاویر آنها همگی کپی برداری غیر قانونی از کهکشان دانش است.